Scriptie: Aanleiding en probleemanalyse
Gepubliceerd op 19 september 2016 door R. van Ravenstein
Het is belangrijk om de aanleiding en het probleem helder in kaart te brengen. De aanleiding en probleemanalyse maken niet alleen de formulering van de hoofdvraag en deelvragen makkelijker, het geeft ook sturing aan jouw onderzoek. De aanleiding van het onderzoek wordt vaak samengevoegd met de probleemanalyse. Beide zijn een onderdeel van de inleiding in de scriptie. In dit artikel lees je alles over de aanleiding en probleemanalyse.
Aanleiding
In de aanleiding beschrijf je de achtergronden die hebben geleid tot jouw onderzoek. Wat is de aanleiding van jouw onderzoek? Wat heeft ertoe geleid dat jij onderzoek gaat doen? Dit zijn vragen die je jezelf moet stellen tijdens het schrijven van de aanleiding. De aanleiding is dus eigenlijk de oorzaak van het probleem waar jij onderzoek naar doet.
Om de aanleiding duidelijk te krijgen, is het belangrijk om een goede discussie met je bedrijfsbegeleider te voeren over de aard van het probleem. Probeer de aanleiding en probleemanalyse zo beknopt mogelijk op te schrijven, laat overbodige informatie achterwege. De aanleiding beslaat slechts één paragraaf of zelfs een paar zinnen, dus wijd hier zeker geen hele pagina aan.
Door eerst het grotere probleem te benoemen waar de organisatie tegenaan loopt, bied je de lezer context. Om de aanleiding en probleemanalyse met elkaar te koppelen, leg je een verband met het afgebakende probleem waar jij je met je onderzoek en advies op richt. Dit valt binnen het grotere probleem.
Voorbeeld casus
Je doet onderzoek naar het personeelsverloop bij een organisatie (bedrijf X).
Bedrijf X produceert goederen voor de voedselindustrie en heeft de laatste twee kwartalen de winst zien dalen. Recentelijk onderzoek heeft uitgewezen deze winstdaling toe te kennen is aan het hoge personeelsverloop. Het verlooppercentage bij bedrijf X ligt momenteel op 30% en het wil dat dit verloop terug wordt gebracht naar maximaal 10%. Bedrijf X kan het hoge verlooppercentage niet verklaren en weet niet welke factoren hieraan ten grondslag liggen. Daarnaast is het personeelsverloop moeilijk op te vangen, brengt het hoge kosten met zich mee en heeft het een negatief effect op de winst.
Voorbeeld aanleiding casus
Vaak is het niet mogelijk om het hele probleem van een organisatie te onderzoeken. Dit probleem is namelijk veel te groot en vergt meer tijd dan jij voorhanden hebt. Je kunt je wel focussen op een klein deel van het probleem: bijvoorbeeld het personeelsverloop op één van de afdelingen.
In de aanleiding begin je met het beschrijven dat bedrijf X al twee kwartalen te maken heeft met een winstdaling en dat recentelijk onderzoek heeft uitgewezen dat deze winstdaling toe te kennen is aan het hoge personeelsverloop: je vermeldt cijfers en je geeft een korte beschrijving van de organisatie. Daarna werk je toe naar het personeelsverloop op de afdeling waar jij je op richt: dus van breed naar smal.
Vervolgens maak je een probleemanalyse waarin je het probleem doorgrondt. Soms is de aanleiding juist hetgeen waar jij onderzoek naar moet verrichten. In dat geval laat je de aanleiding weg, en beschrijf je alleen de probleemanalyse.
Probleemanalyse
Ook bij de probleemanalyse is het handig om van breed naar smal te werken. Begin dus eerst met het grote probleem. Dit is meestal het probleem achter het probleem. Dit wordt vaak al in de aanleiding behandeld. Benoem verder op welk(e) niveau(s) dit probleem zich binnen de organisatie afspeelt. Werk vanuit hier naar het afgebakende probleem waarop je onderzoek is gericht en waarover je advies gaat geven. In dit geval dus naar het personeelsverloop op één afdeling.
Kortom, je doet onderzoek naar een deelprobleem binnen een veel groter probleem. Om je onderzoek niet te breed te maken, is het belangrijk om het probleem af te bakenen en te analyseren. Dit doe je door de volgende ‘w-vragen’ te stellen:
- Wat houdt het probleem in?
- Waar speelt het probleem zich af?
- Waarom is het een probleem?
- Voor wie is het een probleem?
- Wat zijn de mogelijke gevolgen van het probleem?
- Waarom is het belangrijk dat het probleem wordt aangepakt?
Bedrijf X wil dat het personeelsverloop terug wordt gebracht naar 10%, maar het heeft geen inzicht in de factoren die het (te) hoge personeelsverloop verklaren en beïnvloeden.
Waar speelt het probleem zich af?
De hele organisatie kampt met een (te) hoog personeelsverloop. Je hebt geen tijd om dit voor elke afdeling te onderzoeken. Daarom ga jij onderzoek doen naar één afdeling.
Waarom is het een probleem?
Doordat bedrijf X het hoge personeelsverloop niet kan verklaren en geen inzichten heeft die het personeelsverloop bepalen, kan het geen acties ondernemen om het verloop terug te brengen. Daarnaast weet de HRM afdeling het personeelsverloop moeilijk op te vangen, en zijn sommige functies niet 100% gevuld. Dit leidt tot een lagere productiviteit en hierdoor ook een lagere winst.
Voor wie is het een probleem?
Het is niet alleen een probleem voor de HRM afdeling, die moeite heeft om het hoge personeelsverloop op te vangen, maar ook voor de financiële afdeling die door het hoge personeelsverloop de winst ziet dalen.
Wat zijn de mogelijke gevolgen van het probleem?
Door het hoge personeelsverloop neemt de productiviteit af en moeten er extra werknemers aangetrokken worden. Deze trend brengt zodanig extra kosten met zich mee, dat de winstdaling kan veranderen in een verlies.
Waarom is het belangrijk dat het probleem wordt aangepakt?
Wanneer winstdaling verandert in een verlies, zou het management ervoor kunnen kiezen om te bezuinigen of om producten af te stoten. Dit kan leiden tot een (massa-) ontslag binnen de organisatie en waardedaling van de organisatie.
Tip: Heb je moeite met de opbouw van jouw onderzoeksvoorstel? Bekijk dit artikel voor meer informatie.
Let op: Dit artikel geldt slechts als richtlijn. Jouw onderwijsinstelling kan andere eisen stellen aan de aanleiding en probleemanalyse in jouw scriptie.