Business Model Canvas
Gepubliceerd op 29 november 2016 door R. van Ravenstein
Het Business Model Canvas is een strategisch management model, ontwikkeld door Alex Osterwalder en Yves Pigneur. Het model is ontstaan vanuit de constatering dat organisaties zich te veel focussen op het verdienmodel in plaats van het business model. Om deze reden zijn in het BMC alle bedrijfsaspecten aan de hand van negen ‘bouwstenen’ overzichtelijk in kaart gebracht.
Waarvoor wordt het Business Model Canvas gebruikt?
Voor startende ondernemers is het handig om het business model goed in kaart te brengen, om zo belangrijke beslissingen op voorhand te nemen. Hierdoor voorkom je als ondernemer dat je belangrijke aspecten over het hoofd ziet. Daarnaast draagt je bij aan de ontwikkeling van een gepaste strategie.
De markt waarbinnen organisaties opereren is vaak sterk onderhevig aan veranderingen. Bovendien leiden deze veranderingen soms tot de constatering dat het huidige business model niet meer optimaal werkt. Door het BMC kan de organisatie de waardepropositie gemakkelijk bijschaven en de strategie structureel verbeteren, om zo de bedrijfsvoering te optimaliseren.
Samengevat kan het BMC gebruikt worden om:
- het business model in kaart te brengen en te analyseren, en/of;
- het bestaande business model te verbeteren.
Het model is vaak een onderdeel van:
- een ondernemingsplan
Hoe ziet het Business Model Canvas eruit?
Het Business Model Canvas is opgebouwd uit negen zogeheten bouwstenen die de waarden van de onderneming opmaken.
Rood
De rode bouwstenen vertegenwoordigen de middelen die nodig zijn om waarde te creëren. Welke partners, activiteiten en resources zijn nodig om waarde te creëren?
Blauw
De waardepropositie is centraal gepositioneerd in het model. Hier worden de onderscheidende/toegevoegde waardes die de klant wordt aangeboden, in de vorm van (eigenschappen van) producten of diensten, beschreven.
Groen
De groene bouwstenen hebben betrekking op diegenen (afnemers) waarvoor de toegevoegde waarde wordt gecreëerd. Hier wordt beschreven hoe de organisatie de afnemers bereikt vanuit de waardepropositie middels de inrichting van de afnemersrelaties en kanalen.
Paars
De paarse bouwstenen vertegenwoordigen de financiële bedrijfsaspecten. Deze geven een duidelijk beeld van de kosten en opbrengsten van de organisatie.
Key partners
In deze bouwsteen wordt het netwerk van essentiële leveranciers en partners omschreven. Vraag jezelf af welke partnerships er nodig zijn om te kunnen groeien en concurrerend te zijn. Er wordt een viertal partnerships onderscheiden: strategische allianties, coöperatie, joint-venture en een koper-leverancierrelatie.
Key activities
De key activities omvatten de belangrijkste kernactiviteiten om de waardepropositie te creëren en het business model te laten functioneren. Daarnaast wordt in deze bouwsteen nagedacht over ‘outsourcing’ en wordt omschreven hoe de organisatie tracht nieuwe klanten te binden en de huidige klanten te behouden.
Key resources
Deze bouwsteen bestaat uit de belangrijkste bedrijfsmiddelen die essentieel zijn om de waardepropositie te bewerkstelligen en het business model te laten functioneren. Deze bedrijfsmiddelen kunnen niet alleen betrekking hebben op materiele vaste activa zoals gebouwen, inventaris en machines, maar ook op bijvoorbeeld intellectuele middelen zoals een patent of merk.
Value proposition
De value proposition, oftewel de waardepropositie, heeft betrekking op de producten of diensten waarmee de organisatie waarde creëert voor de afnemers en waarin de afnemersbehoefte wordt voorzien. Deze waarde kan bestaan uit bijvoorbeeld prijs, kwaliteit, snelheid, veiligheid of design.
Customer relations
De bouwsteen costumer relations, oftewel klantrelaties, beschrijft de verschillende typen relaties die een organisatie kan opbouwen met een specifiek klantsegment. De klantrelatie die onderhouden wordt kan verschillen per klantsegment.
Het BMC onderscheidt zes categorieën van klantrelaties: persoonlijke hulp, toegewezen persoonlijke hulp, selfservice, geautomatiseerde diensten, communities en correctie.
Costumer segments
In de bouwsteen costumer segments, oftewel klantsegmenten, wordt de doelgroep afgebakend. Hier zijn de verschillende groepen mensen of organisaties waaraan de producten of diensten geleverd worden uitgebreid omschreven.
Channels
In de bouwsteen channels staat de marketing- en distributiestrategie centraal. In deze bouwsteen zijn de verschillende (verkoop)kanalen omschreven waarmee de organisatie in contact komt met klanten en hoe de waardepropositie geleverd wordt. Het BMC onderscheidt vijf soorten kanalen: verkoop, webverkoop, eigen winkels, partnerwinkels en een groothandel.
Cost structure
Deze bouwsteen laat zien hoe de kostenstructuur van de organisatie is ingericht. De aspecten die genoemd worden bij de bovengenoemde bouwstenen brengen kosten met zich mee, welke hier worden geanalyseerd. Zorg er bovendien voor dat niet alleen een duidelijk onderscheid wordt gemaakt tussen vaste kosten en variabele kosten, maar ook tussen directe kosten en indirecte kosten.
Revenu streams
De revenu streams, oftewel inkomstenstromen, hebben betrekking op alle inkomsten die de organisatie genereert in ieder klantsegment. Het is belangrijk om te omschrijven hoe je de inkomsten gaat genereren. Behandel niet alleen welke prijs wordt bepaald per productgroep en hoeveel klanten zijn nodig om winst te maken, maar ook hoe er wordt verdiend aan de klanten.
