Dataverzamelingsmethoden voor je scriptie

Tijdens het afstudeeronderzoek moet je data gaan verzamelen. Hiervoor zijn verschillende dataverzamelingsmethoden te gebruiken. Welke methode je het best kunt kiezen, hangt af van de hoofdvraag, oftewel de centrale onderzoeksvraag.

Dataverzamelingsmethoden

Er kan onderscheid worden gemaakt tussen de volgende dataverzamelingsmethoden:

• Casestudy / gevalstudie
• Enquête / surveyonderzoek
• Experimenteel onderzoek
• Groepsgesprek
• Inhouds-/documentenanalyse
• Interview
• Literatuuronderzoek
• Monitor
• Observatie
• Secundaire analyse

Casestudy

Een casestudy is een kwalitatieve dataverzamelingsmethode waarmee je slechts één onderzoekseenheid, één case, gaat onderzoeken in zijn ‘natuurlijke omgeving’. Deze onderzoekseenheid kan bijvoorbeeld een persoon, organisatie of systeem zijn.

Een casestudy is breed toepasbaar en vaak worden meerdere dataverzamelingsmethoden gecombineerd (triangulatie): observaties, interviews en bureauonderzoek. Daarom wordt ook wel gesproken van een onderzoeksdesign in plaats van methode. Een casestudy is goed inzetbaar voor beschrijvend- en verklarend onderzoek.

Enquête / surveyonderzoek

Met een enquête, ook wel  survey onderzoek genoemd, worden op systematische wijze vragen gesteld aan meestal een groot aantal personen. Deze methode wordt veelvuldig gebruikt in bijvoorbeeld afstudeeronderzoeken.

Een surveyonderzoek is een gestructureerde kwantitatieve dataverzamelingsmethode die vaak ingezet wordt om beschrijvende- en verklarende onderzoeksvragen te beantwoorden. Met gestructureerd wordt bedoeld dat de vragen vooraf vaststaan, waarbij geen ruimte is voor flexibiliteit.

Experimenteel onderzoek

Met een experimenteel onderzoek worden gegevens verzameld van proefpersonen in een ‘gecontroleerde situatie’, dat wil zeggen in een situatie vrij van invloeden van buitenaf (zoals een laboratorium).

Een experimenteel onderzoek is een kwantitatieve dataverzamelingsmethode waarmee je het effect meet van de manipulatie van een variabele op een (verwachte) uitkomst. Deze methode wordt vaak gebruikt in de psychiatrie, medische- en natuurwetenschappen.

Groepsgesprek

In een groepsgesprek worden meerdere mensen tegelijk bevraagd. Een groepsgesprek stimuleert de discussie tussen groepsleden, waardoor je makkelijk argumenten en motieven kunt genereren.

Een groepsgesprek is een kwalitatieve dataverzamelingsmethode. Deze methode is bijvoorbeeld geschikt om meningen, belevingen en barrières te achterhalen of om ideeën te toetsen.

Inhoudsanalyse / documentenanalyse

Met een inhoudsanalyse of documentenanalyse ga je de inhoud van bestaande informatie analyseren. Om zo efficiënt mogelijk te analyseren, is het handig om vooraf een aantal kenmerken, oftewel variabelen, te bepalen van de documenten die je onderzoekt.

Een documentenanalyse is een kwalitatieve dataverzamelingsmethode en is verkennend van aard. Deze methode is niet alleen is in te zetten voor tekstmateriaal zoals een boek of wetenschappelijk artikel, maar ook voor beeld- en geluidsdocumenten.

Interview (open, semi-gestructureerd en gestructureerd)

Middels een interview verzamel je informatie door respondenten vragen te stellen. Aan de hand van een interview kan je goed iemands beleving of motivatie achterhalen. Een interview is een kwalitatieve dataverzamelingsmethode, met uitzondering van een gestructureerd interview. Er worden drie soorten interviews onderscheiden:

Open
Bij een open interview staat alleen het thema vast en zijn vooraf geen onderwerpen en vragen opgesteld. Het voordeel hiervan is dat de interviewer snel informatie kan vergaren over verschillende onderwerpen en kan doorvragen als daartoe aanleiding is.

Semi-gestructureerd
Bij deze variant staat het thema vast, maar heb je vooraf per onderwerp vragen opgesteld. Bij een semi-gestructureerd interview mag je hiervan wel afwijken, zodat doorgevraagd kan worden bij interessante antwoorden of opmerkingen.

Gestructureerd (kwantitatief)
Met een gestructureerd interview worden alle vragen vooraf opgesteld, waarbij geen ruimte is om hiervan af te wijken. Soms wordt in dit geval gesproken van een enquête. Dit is dan ook kwantitatieve onderzoeksmethode.

Literatuuronderzoek

Met een literatuuronderzoek ga je op zoek naar wetenschappelijke informatie die betrekking heeft op de onderwerpen die centraal staan in de probleemstelling van jouw onderzoek.

Het literatuuronderzoek is een kwalitatieve dataverzamelingsmethode waarmee je niet alleen boeken, maar ook (wetenschappelijke) artikelen, papers en publicaties kunt gebruiken als bron Het literatuuronderzoek geldt als fundering voor je onderzoek en wordt weergegeven in het theoretisch kader van je scriptie.

Monitor

Een monitoronderzoek is een kwantitatieve dataverzamelingsmethode waarmee je een onderzoek over een bepaald onderwerp regelmatig gaat herhalen. Hierdoor worden gegevens verzameld waarmee ontwikkelingen op een bepaald terrein gevolgd kunnen worden.

Om te kunnen spreken van een monitoronderzoek, moeten de gegevens van onderzoeken op verschillende tijdstippen met elkaar worden vergeleken. Daarnaast is het van belang dat op elk meetmoment dezelfde meetinstrumenten worden ingezet.

Observatie

Een observatieonderzoek is een methode waarmee bepaalde gedragingen van personen kunnen worden waargenomen en bestudeerd. Deze waarnemingen worden vervolgens genoteerd in een logboek of databestand.

Een observatieonderzoek is een kwalitatieve dataverzamelingsmethode waarop meerdere varianten bestaan. Een observatie wordt veelvuldig in scripties gebruikt om ‘hoe’ of ‘waarom’ vragen te beantwoorden.

Secundaire analyse / bureauonderzoek

Met een secundaire analyse verzamel je gegevens die al eerder door een onderzoeker zijn vergaard en geanalyseerd. Met deze dataset kun je misschien niet direct jouw onderzoeksvraag beantwoorden, maar het kan wel dienen als hulpmiddel.

Een bureauonderzoek kan zowel een kwantitatieve als kwalitatieve dataverzamelingsmethode zijn. Het verschil in deze dataverzamelingsmethoden zit voornamelijk in de aard van de gegevens die verzameld worden. Het is een vereiste dat de bronnen die je gebruikt voor je secundaire analyse valide en betrouwbaar zijn.

[was_this_article_helpful]